اتنوبوتانی و تعیین جذابیت گیاهان مورد استفاده زنبورعسل در عرصه های مرتعی- جنگلی توسکستان- استان گلستان

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 دانشگاه گنبدکاووس

2 اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان

3 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گرگان

چکیده

مطالعات و تحقیقات پژوهشی پیچیده ارتباطات بین گیاهان و فرهنگ مردم (اتنوبوتانی) از جالب‌ترین و مهم‌ترین زمینه‌های تحقیقاتی است. تحقیق حاضر نیز با هدف شناسایی گیاهان مورد استفاده زنبورعسل و تعیین میزان جذابیت گیاهان از دیدگاه زنبورداران در منطقه مرتعی- جنگلی توسکستان در استان گلستان پرداخته است. برای دستیابی به این هدف به جمع‌آوری اطلاعات با تکمیل پرسشنامه، به صورت تصادفی از 10 زنبوردار با اطلاعات مناسب از گیاهان، پرداخته شد. سپس اطلاعات و دانسته‌های زنبورداران جمع‌آوری، مستندسازی و در نهایت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از انجام مطالعات 45 گونه گیاهی از 22 تیره که مورد استفاده زنبورعسل بودند، شناسایی گردیدند. با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق، دو تیره Labiatae و Compositae از مهم‌ترین تیره‌های گیاهی مورد استفاده زنبورعسل می‌باشد. همچنین بیشترین فرم رویشی گیاهان مورد استفاده زنبورعسل (11/51 درصد)، گیاهان علفی بودند نتایج به دست آمده از تحقیق حاکی از آن است که زنبورعسل بیشتر از گیاهانی که هم مولد شهد و هم مولد گرده هستند (67/46 درصد)، بیشتر استفاده می‌کنند. به بیان دیگر، تعداد گیاهانی که مولد شهد و گرده هستند، بیش از تعداد گیاهانی که مولد شهد و یا مولد گرده هستند، به وسیله زنبورعسل مورد استفاده قرار می‌گیرند. یافته‌ها در خصوص کلاسه‌بندی گیاهان از دیدگاه زنبورداران، نشان داد که بیشترین گیاهان با 11/31 درصد، در کلاس خوب مورد ارزیابی قرار گرفتند. لذا شناخت گیاهان و تعیین میزان جذابیت آن‌ها برای زنبور، می‌تواند نقش مهمی در مدیریت زنبورستان‌ها و همچنین میزان و نوع عسل تولیدی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ethnobotany and Determination of Plant Attractiveness for Bees in the Rangeland and Forest Areas of Touskestan-Golestan Province

چکیده [English]

Use of indigenous knowledge and experimental of beekeepers about plants and surroundings has an important role. Because beekeeping is one of the strategies to secure livelihoods in rural areas. So that by dead of these people, indigenous knowledge will destroyed quickly. Research between plants and ethnobotany is one of exciting and most important items to searching. This study is aimed to identification of plants by used bees and determination of plant attractiveness usable for bees at Rangeland and forest areas of Toskestan (Golestan Province). For this reason, collected information of plant attractiveness by questionary. Select 10 beekeepers randomly. By preparing documentation analysis was started. 45 families of plants from 22 order was identified. The results were showed that Labiatae and Compositae are one of most important plants which are used by bees. Also, the most life form of plants for bees (51.11%) was forbs. The results were indicated that bees were using both of plants that produce pollen and nectar (46.67%). In the same way, number of plants that generator of both, more than number of plants which generator only pollen or nectar. Classification of plants in the view of beekeepers, were confirmed that the most plants were at good class with 31.11 percent. Therefore, identification of plants and determination of attractiveness for bees can be play important role in management of bees' yard and kind of production of honey.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indigenous Knowledge
  • Livelihoods
  • Honeybee
  • Attraction