معرفی مقیاس بهره‌برداری برای سه گونه علف گندمی در ایستگاه تحقیقاتی سیساب استان خراسان شمالی

نوع مقاله : علمی-ترویجی

چکیده

روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری میزان بهره‌برداری گندمیان وجود دارد که هر یک از این روش‌ها دارای معایب و مزایای مربوط به خود هستند. استفاده از بهره‌برداری سنج برای اندازه‌گیری بهره‌برداری گونه‌های گندمی و شبه گندمی، یکی از این روش‌ها است. این تحقیق به معرفی مقیاس بهره‌برداری به منظور تعیین میزان برداشت از سه علف گندمی می‌پردازد. بدین‌منظور میزان بهره‌برداری سه گونه‌ علف گندمی).Host) P. Beauv)( Agropyron elongatum،Agropyron pectinofome (Roemen & Schutes.) و Hordeum bulbosum (L.) با بهره‌برداری سنج تعیین ‌گردید. از آنجا که لازمه‌ی استفاده از بهره‌برداری سنج وجود مقیاس‌های بهره‌برداری برای گونه‌های مورد مطالعه است که در حال حاضر در کشور ما وجود ندارد، ابتدا به توسعه‌ی این مقیاس‌ها پرداخته ‌شد  تجزیه و تحلیل آماری بر روی نمونه­ها به روش معادلات رگرسیونی انجام گرفت. بدین‌منظور، 10 پایه از گونه‌های مورد مطالعه، نمونه‌برداری و برای تهیه مقیاس بهره‌برداری مورد استفاده قرار گرفتند. نتاج نشان داد تمامی معادلات رگرسیونی مقدار ضریب همبستگی بالایی داشته و همه آنها معنی‌دار بودند و توابع به صورت لگاریتم نپری یا طبیعی بوده که نشان دهنده‌ این است که رابطه‌ ارتفاع با وزن تحت تأثیر ساختار تاج گونه‌ها است. نتایج  حاصله از مقیاس بهره‌برداری نشان می­دهد که با یک میزان بهره‌برداری مشخص، درصد ارتفاع باقی مانده در گونه Hordeum bulbosum (L.) نسبت به گونه­های ).Host) P. Beauv)(  Agropyron elongatum و Agropyron pectinofome (Roemen & Schutes.) کمتر است. به‌نظر می­رسد این موضوع مرتبط با ساختار گیاهی ).Host) P. Beauv) (  Agropyron elongatum و Agropyron pectinofome (Roemen & Schutes.). می­باشد که این گونه­ها به شکل دسته­ای بوده و وزن تولیدی گیاه در قسمت‌های بالایی اندام گیاه متمرکز شده است. از آنجا که این روش، سریع، غیر مخرب و بسیار ارزان است، استفاده از بهره‌برداری سنج برای برآورد میزان بهره‌برداری گونه‌های گندمی بومی ایران توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introduction of Utilization Scale Efficiency for Measuring Utilization of Three Native Grasses at Sisab Research Station in North Khorasan Province

چکیده [English]

There are various methods for measuring the utilization of grasses that each of these methods has its advantages and disadvantages. Using gauge for measuring exploitation and utilization of grass and grass-like species is one of these methods. This study introduces the utilization scale to determine the utilization rate of three species of grasses. Thus, the utilization rates of three species of grasses (Agropyron elongatum (Host) P. Beauv. Agropyron pectinofome (Roemen & Schutes.) and Hordeum bulbosum (L.)) were determined using gauge utilization. In order to use a utilization gauge the existence of utilization scale for studied species is necessary while such scale has not already been prepared in our country therefore at first the scales must be developed. Thus 10 specimens of the studied species were sampled to be used for preparing the utilization scale. Results showed that all regression equations have a high correlation coefficient and were all significant and functions were as natural logarithm or Napery which means the relationship between height and weight is affected by canopy structure of the species. The results of the utilization scale showed that with a specified level of utilization, remained height percentage of Hordeum bulbosum (L.) species is less than Agropyron elongatum ((Host) P. Beauv.) and Agropyron pectiniforme (Roemen & Schutes.) species. This seems to be related to the plant structure of Agropyron elongatum((Host) P. Beauv) and Agropyron pectiniforme (Roemen&Schutes.) species that these species form bunch grass in which weight of plant is mostly concentrated on the upper parts of the plant. Because this method is rapid, nondestructive and very cheap, the use of gauges is recommended to estimate the utilization rate of grasses species native to Iran.
Keywords: Utilization; Grasses; Utilization gauge, Sisab

کلیدواژه‌ها [English]

  • utilization
  • Grasses
  • Utilization gauge, Sisab