ارزیابی عوامل مؤثر برتخریب مراتع از نظر کارشناسان اداره منابع طبیعی در استان ایلام

نوع مقاله : علمی-ترویجی

چکیده

هدف نوشتار حاضر که ماحصل پژوهشی میدانی از نوع پیمایشی است، بررسی عوامل مؤثر بر تخریب مراتع است. جامعه­ی آماری پژوهش را کارشناسان اداره منابع‌طبیعی استان ایلام تشکیل داده، با بهره­گیری از فرمول کوکران، از میان 110 کارشناس شاغل در اداره منابع‌طبیعی استان، 51 نفر به‌روش نمونه­گیری طبقه­ای انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز پژوهش از طریق پرسشنامه­های محقق‌ساخته و با انجام مصاحبه حضوری جمع­آوری شد. برای سنجش پایایی ابزار جمع­آوری اطلاعات از آلفای کرونباخ و برای سنجش روایی متغیرهای مورد آزمون در آن، از روش تحلیل­عاملی و محاسبه ضریب (KMO) استفاده شده، نتایج به­دست آمده موید اعتماد و اطمینان بالا به­پرسش­نامه است. متغیرهای مورد مطالعه در چهارعامل مستقیم انسانی، محیطی، غیرمستقیم انسانی و اجرای برنامه­های موازی گروه­بندی شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که عامل مستقیم انسانی (85/30)، محیطی (03/16)، غیرمستقیم انسانی (96/10) و اجرای برنامه­های موازی (91/8) که، در مجموع این چهار عامل، حدود 67 درصد واریانس عوامل تعیین­کننده تخریب مراتع را در منطقه مورد مطالعه تبیین می­کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of factors affecting on natural resource degradation from the viewpoint of experts management of natural resources in Ilam province

چکیده [English]

Land use planning is a science that determines the optimum use of land, regarding to the land ecological characteristics and socio-economic conditions. In land use planning of Ghurichai watershed with area of 24039 ha, six information layer including elevation classes, slope, aspect, soil type, vegetation type and density were combined using dual method and the final map of environmental unites were obtained. In this processes 1921 micro ecosystems or environmental units were distinguished in GIS environment using Arc map software. Ecological potential evaluation for agriculture, rangeland use, forestry, extensive and intensive tourism, aquaculture, rural and urban development and conservation were assessed for each unit. Finally 12.3 percent of the area was allocated to agriculture and rangeland use, 0.4 percent to extensive tourism, 52.5 percent to forestry, 1.1 percent to aquaculture, 1.7 percent to rural and urban development and 32 percent were allocated to conservation. Most of the area was allocated for forestry use, due to high capability and potential of this area for forestry. Therefore it is necessary to implement some basic practices in this area to prevent forest degradation in order to avoid land degradation and to have sustainable utilization of the mentioned watershed resources. In order to prevent irregular use of the forest, some alternative options have to be suggested for the stockholders of the watershed, not to endanger the socio-economic life of inhabitants. Therefore According to the result of the study, two new land use including aquaculture and extensive tourism suggested for this area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural Resources
  • Rangelands degradation
  • Human straight factor
  • Ilam Province